Piorunochrony są nieodłącznym elementem każdego domu, który mierząc się z surowością natury, chroni nas przed jej jednym z najbardziej zwodniczych i niebezpiecznych fenomenów – piorunem. Poniższy artykuł przedstawia, jak działają te niepozorne narzędzia, które oferują ochronę przed tym niewidzialnym, ale bardzo rzeczywistym zagrożeniem.
Sprawdź także: Jakie warunki techniczne powinny spełniać budynki?
Jak działa piorunochron?
Pierwsze, czego musimy być świadomi, jest to, że piorunochron nie przyciąga piorunów. Owe urządzenie zapewnia jedynie ścieżkę o niskim oporze, którą porusza się prąd elektryczny generowany przez piorun, prowadzący go bezpiecznie do ziemi i zapobiegając tym samym uszkodzeniu budynków. Jednak aby lepiej zrozumieć jak działają piorunochrony, kluczowe jest poznanie jego głównych składników i funkcji.
Składniki piorunochronu
Podstawowy piorunochron składa się z trzech głównych elementów: igły przewodzącej, przewodu i uziemienia. Igła przewodząca, czyli górna część piorunochronu, jest zazwyczaj wykonana z miedzi lub stali nierdzewnej, i to ona jest pierwszą częścią, którą uderza piorun. Przewód, czyli metalowa linia łącząca igłę z uziemieniem, prowadzi ładunek elektryczny do ziemi. Natomiast uziemienie to, najczęściej metalowy pręt, który jest wbijany głęboko w ziemię, pozwala na bezpieczne rozprowadzenie energii pioruna.
Działanie przewodzącej igły
Przewodząca igła piorunochronu poprzez swoją ostrą końcówkę koncentruje pole elektryczne, co zwiększa prawdopodobieństwo, że to ona zostanie punktem uderzenia pioruna. Kiedy piorun zbliża się do budynku, wywołuje on separację ładunków. W momencie, gdy różnica potencjałów między chmurą a ziemią jest wystarczająco duża, dochodzi do przełamania dielektryka powietrza i powstaje tzw. ścieżka o niskiej oporności, którą porusza się piorun.
Neutralizacja ładunku elektrycznego
Głównym celem piorunochronu jest neutralizowanie ładunku elektrycznego pioruna. Kiedy piorun trafia w igłę, w milisekundy wywołuje to potężny impuls prądowy, który następnie jest przekazywany przez przewód do uziemienia. Tu następuje neutralizacja ładunku, co oznacza, że energia pioruna jest bezpiecznie rozprowadzana po ziemi, zamiast uszkodzenia budynku.
Rodzaje i konstrukcja piorunochronów
Na rynku dostępne są różne typy piorunochronów, które różnią się konstrukcją i naturą działania. Oto kilka z nich.
Piorunochrony czynne
Piorunochrony czynne, znane również jako piorunochrony jonizujące, to urządzenia wyposażone w system, który aktywnie jonizuje powietrze wokół igły. Dzięki temu jest w stanie wygenerować „ściężka” dla pioruna jeszcze zanim dojdzie do punktu, w którym naturalnie by się wytworzył. W rezultacie, piorunochron czynny oferuje skuteczną ochronę na większym obszarze niż tradycyjny piorunochron.
Piorunochrony biernie płaszczowe
Piorunochrony biernie płaszczowe jest zestawem przewodów miedzianych, które obejmują budynek. Działają one poprzez utworzenie strefy ochronnej, która zapewnia, że piorun zawsze trafi w przewód, a nie w sam budynek.
Piorunochrony klasyczne
Klasyczne piorunochrony to standard bematowy, które składa się z metalowej igły, przewodu i uziemienia. Choć są one prostsze w konstrukcji i działaniu od piorunochronów czynnych, mają one za to mniejszy zasięg ochrony.
Montaż i konserwacja piorunochronów
Wiarygodność i skuteczność ochrony przed piorunami, jaką zapewnia piorunochron, w dużej mierze zależy od prawidłowego montażu i konserwacji urządzenia.
Wybór odpowiedniego miejsca
Najważniejszą kwestią podczas instalacji piorunochronu jest wybór odpowiedniego miejsca. Piorunochron powinien być umieszczony na najwyższym punkcie budynku, aby zapewnić maksymalną ochronę. W przypadku obszarów, na których występują silne wiatry, piorunochrony powinny być dodatkowo chronione przed przemieszczaniem. Pamiętajmy, że wszelkie prace związane z instalacją piorunochronu powinny być wykonane przez wykwalifikowane osoby.
Regularne sprawdzanie stanu
Regularne sprawdzenie stanu piorunochronu jest kluczowe dla jego prawidłowego działania. Należy przeprowadzać okresowe kontrole przewodów, uziemienia oraz igły, sprawdzając czy nie są one uszkodzone, zapewniając tym samym ich prawidłowe funkcjonowanie. Każde uszkodzenie czy deformacja może wpłynąć na efektywność urządzenia.
Konserwacja i naprawa
Nawet najbardziej solidnie zbudowany piorunochron z czasem może ulec korozji lub innym uszkodzeniom, które mogą osłabić jego skuteczność. Regularna konserwacja, tak jak malowanie czy czyszczenie przewodów i igły z rdzy, jest niezbędna. Jeżeli zauważycie poważniejsze uszkodzenia, jak pęknięcia lub deformacje, powinniście natychmiast skontaktować się z profesjonalnym serwisem, który oceni stan urządzenia i zaproponuje odpowiednie działania naprawcze.
Piorunochrony są niewątpliwie jednym z kluczowych elementów naszej domowej infrastruktury, które pomagają nam czuć się bezpieczniej podczas burzy. Wiedza o tym, jak działają te urządzenia, pozwala nam lepiej zrozumieć ich znaczenie i zadbać o ich prawidłowe funkcjonowanie.